![]() |
Trại tụ hội Sumter, tức nhà lao Andersonville là mồ chôn hàng ngàn tù nhân trong công đoạn Nội chiến Mỹ. Ảnh: History |
Trại tụ hội Sumter, hay còn gọi là nhà lao Andersonville do chính phủ Liên bang miền Nam thành lập khét tiếng vì sự tàn nhẫn, đông đúc và dơ bẩn, theo Out door revival.
Andersonville là mồ chôn của 13.000 tù nhân trong suốt cuộc Nội chiến Mỹ (1861-1865). Sau khi chiến tranh chấm dứt, chỉ huy nhà lao, Đại uý Henry Wirz bị xử treo cổ vì tội ác chiến tranh.
Trong số người không phải nguyên nhân chủ quan sống sót ra khỏi Andersonville có Sergeant James Landon, người bang Iowa. Sau khi vượt lao tù thành công, Landon bị bắn trúng đùi và buộc phải sử dụng dao tự rạch đùi lấy đạn. Tuy nhiên, sau 5 ngày trốn chạy, Landon bị bắt và ép phải tự đi bộ về nhà lao.
Vết thương nguy hiểm ở đùi cộng với điều kiện tồi tệ ở Andersonville được xem là bản án tử lơ lửng đối với Landon. Dù vậy, trái với dự báo của số đông, Landon cầm cự suốt 6 tháng trước khi được chuyển ra nhà lao khác mà không được hỗ trợ thuốc men hay chữa trị nào. Chiến tranh chấm dứt, Landon trở về miền Bắc, nơi ông nhận được săn sóc y tế nhanh nhất từ sau khi bị thương. Landon sống khoẻ mạnh cho tới khi mệnh chung ở tuổi 83.
Judah Paddock
Judah Paddock là thuyền trưởng Oswego, con tàu gặp nạn gần bờ biển Barbary, bắc châu Phi năm 1800. Rời con tàu đắm, Paddock cùng thuỷ thủ đoàn gồm cả người Anh và người Mỹ quy chế tậu tới Morocco, vương quốc có mối quan hệ thân thiết với Anh và Mỹ.
Tuy nhiên, hàng ngũ thuỷ thủ có nguy cơ đụng độ với những bộ tộc du mục trên sa mạc Sahara, hàng ngũ người sẵn sàng giam cấm và bắt làm cho cho nô lệ bất cứ ai xâm phạm bờ cõi của mình.
Trên các con phố tới Morocco, thuyền trưởng Paddock và các thuỷ thủ đoàn phát sinh tranh chấp và tranh luận quyết liệt. Paddock bị bỏ lại cùng vài thân cận, sau đó không may rơi vào tay 1 hàng ngũ thổ dân và bị bán làm cho cho nô lệ.
Bị đối xử tàn ác và phải làm cho cho việc liên tục đêm ngày để sinh tồn, Paddock nảy ra ý định thuyết phục chủ nô đưa tới Morocco, nơi ông đảm bảo sẽ có quan chức Anh đứng ra trả tiền chuộc cho mình. Chấp nhận rủi ro bị giết thịt ngay giữa đô thị giả thiết điều này không thành hiện thực, Paddock đến Morocco và được 1 quan chức Anh giải cứu bằng tiền chuộc. Các thân tín khác của Paddock không may mắn như thuyền trưởng, họ mệnh chung trong thời kì làm cho cho nô lệ.
Robert Jaffrey
Sau khi được chỉ định gia nhập Hải quân Hoàng gia, thuỷ thủ người Anh Robert Jaffrey không hứng thú với công việc và cảm thấy cuồng nộ khi làm cho cho việc dưới trướng Thuyền trưởng Lake trên chiến hạm Recruit. Trong 1 lần bị bắt quả tang đánh cắp rượu làm cho thuyền trưởng Lake tức giận, Jaffrey bị bỏ lại ở 1 hoang đảo mà không được cung cấp lương thực.
Khi tin tức tới tai cấp trên, Lake được bắt buộc phải trở lại đảo và đưa người lính về nhà, ngoài ra vị thuyền trưởng không tậu thấy Jeffrey trên đảo. Lake sau đó bị kết tội hành xử không đúng mực và bị đuổi việc.
Tuy nhiên, Jeffrey may mắn sống sót trên đảo hoang suốt 9 ngày nhờ ăn sên biển limpet và uống nước mưa chứa trong các hốc nhỏ trên đá trước khi được 1 con thuyền Mỹ đi ngang cứu sống và đưa tới bang Massachusetts, Mỹ. Ông sống tại đây nhiều năm trước khi quay về Anh.
![]() |
Sau nhiều ngày chạy trốn truy đuổi của các tay kiếm Ghilzai, thầy thuốc Brydon là 1 trong số ít người bảo toàn được mạng sống. Ảnh: Out door revival |
Bác sĩ William Brydon
Sau khi chiếm được thủ đô Kabul ở Afghanistan năm 1839, quân Anh phải ứng phó với các bộ tộc nổi dậy để giữ thành. Tuy nhiên, chỉ sau hai năm, quân sĩ Anh buộc phải thoái lui khi diễn biến phát triển thành tồi tệ. Tổng cộng 4.500 quân lính và 12.000 thường dân phải rời Kabul và khởi đầu hành trình tới Ấn Độ tị nạn.
Trên các con phố túa chạy, họ bị bộ tộc Ghilzai và quân sĩ của lãnh chúa Afghanistan Muhammad Akbar thảm sát làm cho 12.000 người bỏ mạng. Bác sĩ giải phẫu người Anh William Brydon là 1 trong số ít người sống sót. Ông quy chế chạy về thành Jalalabad cùng vài người khác. Sau nhiều ngày chống trả các tay kiếm của Ghilzai trên lưng ngựa, thầy thuốc Brydon thoát khỏi cuộc truy đuổi đẫm máu khi được các quân lính thành Jalalabad giúp đỡ.
Thu Hiền (theo VnExpress)
Trả lời
Bạn phải đăng nhập để gửi phản hồi.