Ác mộng phụ nữ chuyển giới

Cũng như mọi nam thanh niên 21 tuổi, nữ giới chuyển giới ở Thái Lan, thường được gọi là kathoey, buộc phải tham dự “ngày tuyển quân” – đơn vị vào tháng 4 hằng năm – mặc dầu họ không được xem là nam giới trên thực tại.

Bối rối và bít tất tay

Nam giới Thái Lan phải đăng ký sứ mạng quân sự trước khi tròn 18 tuổi. Khi được 21 tuổi, họ phải tham dự “ngày tuyển quân”. Vào ngày này, những người tham dự rút được thẻ đỏ sẽ gia nhập binh sĩ trong 2 năm khi mà thẻ màu đen có nghĩa họ được miễn. Patra Wirunthanakij, còn gọi là Nadia, cựu hoa hậu “Nữ hoàng Mimosa Thái Lan” (cuộc thi dành riêng cho kathoey), cũng vừa mới trở thành tân binh.

Patra Wirunthanakij, cựu hoa hậu chuyển giới, tại buổi khám tuyển sứ mạng quân sự cách đây không lâu Ảnh: EXCLUSIVEPIX MEDIA.

Năm nay, khoảng 100.000 thanh niên trên 21 tuổi có mặt tại sự kiện này. Các kathoey không được miễn trừ bởi vì pháp luật Thái Lan không cho phép công dân đổi thay nam nữ ghi trên hồ sơ tư nhân bất chấp 1 đạo luật hồi năm 2015 cấm phân biệt đối xử dựa trên nam nữ. Do bị đề xuất tương tự, nhiều kathoey đã rơi vào trạng thái bối rối và bít tất tay khi mà cộng đồng người đồng tính, song tính và chuyển giới (LGBT) lên tiếng phản đối mạnh mẽ, theo trang Khaosodenglish.

Không ít kathoey than phiền mình bị đối xử như những công dân hạng hai, đồng thời sứ mạng quân sự có thể là 1 cơn ác mộng khi họ 21 tuổi. Chưa hết, họ thường bị lạm dụng trong lúc đăng ký sứ mạng quân sự. “Hầu hết đều bít tất tay và lo rằng họ sẽ bị bắt cởi xống áo, bị nhìn chăm bẳm hoặc bị chê cười trước mặt mọi người. Thậm chí 1 số người bít tất tay đến mức muốn tự tử để hạn chế phải đi sứ mạng quân sự” – bà Jetsada Taesombat, Giám đốc điều hành Liên minh người chuyển giới Thái Lan vì nhân quyền (TGA), nhận định với Reuters.

Phân biệt đối xử

Sau cuộc tranh đấu kéo dài vài năm, Tòa án Hành chính Thái Lan đã ra phán quyết nam nữ sinh vật học không nhất định phải phù hợp với giới của 1 người nào đó nên kathoey có thể được miễn thực hành sứ mạng quân sự. Tuy nhiên, đối tượng này phải xuất trình giấy miễn vào ngày tuyển quân để chứng minh họ không đủ tiêu chí tòng quân. Dĩ nhiên, không phải ai cũng có thể có được thứ giấy này trước ngày tuyển quân.

Thái Lan vẫn thường được xem là thiên đàng của người chuyển giới trên toàn cầu khi là nơi thực hành nhiều cuộc giải phẫu điều chỉnh nam nữ hơn bất kỳ nước nào khác. Tuy vậy, trạng thái bất bình đẳng và phân biệt đối xử lan tràn đối với cộng đồng LGBT không được xã hội quan tâm cho đến tận mấy năm vừa mới đây. Tại cuộc họp trước ngày tuyển quân năm nay giữa chính phủ, giới truyền thông và cộng đồng LGBT, người ta nhận định thời kỳ chiêu tập tân binh đối với người chuyển giới thường bít tất tay khi 1 số tờ báo biến sự tham dự của họ thành trò đùa.

Cách đây 1 năm, trong số 72 bài báo viết bằng tiếng Thái về việc tuyển quân hằng năm, có 69 bài đề đạt trạng thái những kathoey trẻ trải qua cảm giác bít tất tay và bị hạ phải chăng trị giá. “Ở 1 số gianh giới vẫn còn xảy ra trạng thái vi phạm nhân quyền vì các sĩ quan binh sĩ không hiểu các kathoey. Chẳng hạn, các sĩ quan đã chê cười và khiến cho họ lúng lúng, đòi xem ngực họ hoặc hỏi họ có trải qua giải phẫu đổi thay nam nữ hay không” – ông Ronnabhumi Sammakkarom, chủ toạ TGA, nhận định.

Trong nỗ lực cải thiện diễn biến, TGA đã phát hành cẩm nang “Khi anh gặp kathoey”, bằng tiếng Anh và tiếng Thái, nhằm chỉ dẫn các sĩ quan binh sĩ khiến cho công việc tuyển tân binh về cách đối xử phù hợp người chuyển giới. Cẩm nang đòi hỏi phải có những khoảng không gian kín đáo, riêng tây để kiểm tra công khỏe, không được gọi họ bằng “anh” hoặc nêu những nghi vấn không phù hợp về nam nữ của họ.

Theo LỤC SAN/NLĐ