Một trong những tảng băng trôi lớn nhất từ trước đến nay vừa tách khỏi Nam Cực. Khối băng đồ sộ nặng gần 1.000 tỷ tấn ước tính bao phủ 1 địa bàn rộng khoảng 6.000 km2.
Vệ tinh của Mỹ đã quan sát được vụ tách rời vào ngày 12/7 khi mà băng qua địa bàn được biết đến là Thềm băng Larsen C.
Các nhà khoa học đã đoán trước điều này. Họ đã theo dõi sự vững mạnh của vết nứt lớn trong lớp băng của Larsen trong hơn 1 thập kỷ qua. Sự lan rộng của vết nứt được đẩy nhanh từ năm 2014 khiến kỹ năng tách rời tăng cao.
Dải băng dày 200 m sẽ chưa đi xa và đi nhanh trong ngắn hạn. Tuy nhiên, nó vẫn cần được theo dõi. Dòng nước và gió có thể đẩy nó về phía bắc của Nam Cực, nơi nó có thể gây hiểm nguy cho hoạt động hàng hải.
Mặc dù vậy, các chuyên gia cảnh báo các sông băng phía sau tảng băng này mới là vấn đề lớn hơn vì các tảng băng tách rời là chuyện thường ngày và có rất ít ảnh hưởng trực tiếp đến mực nước biển.
Sông băng đổ thẳng ra biển
Báo cáo của tác nhái Eric Roston trên Bloomberg cho rằng các tảng băng trôi không ảnh hưởng đến mực nước biển toàn cầu với mức tăng gần 3,4 mm mỗi năm. Báo cáo cũng kể thêm rằng nước ấm chiếm thể tích lớn hơn so với nước lạnh và góp phần vào sự dâng lên của nước biển.
Dù khối băng đồ sộ của Nam Cực cuối cùng sẽ tan chảy và ấm lên nhưng báo cáo cho biết việc này có thể sẽ không ảnh hưởng đáng kể đến việc ấm lên của đại dương. Tác nhái cũng cảnh báo việc các sông băng đổ thẳng ra biển mới là điều đáng quan ngại hơn.
 |
| Hình ảnh tảng băng trôi do vệ tinh Suomi NPP của NASA chụp lại. Ảnh: NASA. |
Trong bài viết trên news.com.au, các nhà khoa học nháii thích rằng khi các sông băng chảy từ nội địa ra biển, băng của chúng bị kết nạp vào các thềm băng.
Một khi các tảng băng bị tách rời, các sông băng có xu thế chảy nhanh hơn và khiến tăng tốc độ băng chảy từ nội địa ra biển. Điều này có ảnh hưởng lớn hơn nhiều đối với mực nước biển so với tảng băng tách rời.
Theo 1 nghiên cứu của Trung tâm Nam Cực Australia (AAD), các địa bàn không có băng ở Nam Cực có thể tăng lên tới 25% vào cuối thế kỷ do biến đổi khí hậu.
Điều này có thể dẫn tới đổi thay mạnh mẽ trong rộng rãi sinh vật học của đất liền. Nghiên cứu của AAD chỉ ra rằng các địa bàn không có băng ở Nam Cực do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu sẽ mở mang và thống nhất.
Với ảnh hưởng này, nhà nghiên cứu Aleks Terauds của AAD kết luận vào năm 2100, dự báo băng có thể biến mất trong khoảng 17.267 km2, tăng khoảng 25% so với mức hiện giờ.
Thềm băng mất ổn định và suy sụp không còn gì
Thềm băng Larsen C là 1 khối băng nổi đồ sộ được hình thành từ các dòng sông băng chảy từ phía đông bán đảo Nam Cực ra biển.
Các nhà khoa học cho rằng Larsen C đang ở kích thước nhỏ nhất từ cuối kỷ thăng hà khoảng 11.700 năm trước và khoảng 10 thềm băng khác ở phía bắc dọc bán đảo đã suy sụp không còn gì hoặc thu hẹp đáng kể trong những thập kỷ cách đây không lâu.
Hai thềm băng nhỏ hơn gần đó, Larsen A và Larsen B, đã tan rã vào khoảng đầu thế kỷ.
 |
| Vị trí tảng băng rộng 6.000 km2 vừa tách khỏi Nam Cực. Đồ họa: BBC. |
Việc các tảng băng ở mũi trước của thềm băng bị tách rời diễn ra rất trùng hợp. Bản thân Thềm băng Larsen C cũng được cho là từng tạo ra những khối băng lớn hơn, trong đó có 1 vật thể rộng khoảng 9.000 km2 tách rời vào năm 1986.
Các thềm băng thường có xu thế duy trì hiện trạng thăng bằng và việc tách rời của chúng là 1 cách thăng bằng khối lượng băng tuyết tích tụ và nhận thêm lượng băng từ các sông băng nội địa. Tuy nhiên, khí hậu ấm lên được cho là đã đóng góp vào việc đẩy nhanh thời kỳ này.
Tảng băng mới tách khỏi có thể gây mất ổn định cho phần nhiều Thềm băng Larsen C và dẫn tới sự suy sụp không còn gì hoàn toàn. Tác động tiềm ẩn này có thể mất hàng thập kỷ mới bộp chộp.
Trả lời trên Guardian, Adrian Luckman, giáo sư về sông băng tại Đại học Swansea và là người đứng đầu công trình Midas của Anh, cho biết thềm băng Larsen C sẽ tiếp diễn sản sinh ra các tảng băng trôi nhưng đồng thời nó cũng sẽ tự hồi phục.
“Chúng ta sẽ phải chờ nhiều năm hay cả thập kỷ để biết điều gì sẽ xảy ra với phần còn lại của Larsen C”, Luckman kể. Ông cũng chỉ ra rằng 7 năm sau khi 1 tảng băng lớn tách khỏi, Larsen B mới phát triển thành mất thăng bằng và tan rã.
Theo Zing
Trả lời