Xuất khẩu lao động ‘chui’: Đổi đời chưa thấy, đổi mạng tức thì

Xuất khẩu cần lao “chui”

Ngày 9.7, theo tin tức từ Sở Ngoại vụ Nghệ An, trên chuyến tàu vượt biển sang Đài Loan (Trung Quốc) và mất tích tại eo biển Đài Loan vào ngày 31.3 vừa qua có 4 đứa ở Nghệ An. Đến thời điểm hiện giờ, 1 số thi hài (trong số hơn 20 nạn nhân) đã được nhận dạng và đưa về nước, 1 số vẫn đang được bảo quản tại nhà xác tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc) để chờ thực hành các giấy má nhận dạng.

Bà Trần Thị Trâm trông ngóng sớm nhận tro cốt của con để chôn cất. Ảnh: C.T

Đến nhà nạn nhân Lưu Xuân Hoàng ở xóm 10, xã Nam Lộc, thị xã Nam Đàn (Nghệ An), chỉ có bà Trần Thị Trâm – mẹ Hoàng – ngồi bên chiếc bàn độc lập vội cho con trai. Theo bà Trâm, chồng bà đã sang Trung Quốc để xét nghiệm ADN dùng cho cho việc nhận mặt thi hài con trai. “Chồng tôi mới điện về nhắc chắc phải vài ngày nữa mới hoàn thành giấy má để đưa thi hài cháu Hoàng về nước…” – bà Trâm nức nở nhắc.

Bà Trâm nói, trước đây Hoàng từng đi cần lao tại Đài Loan sau khi tốt nghiệp cao đẳng ngành nghề điện. Đến tháng 5.2016, do lương phải chăng, công việc không có, Hoàng về nước. Ở nhà không có việc làm cho, Hoàng lại đi Đài Loan lần nữa. Tuy nhiên, lần này Hoàng không bàn luận với ba mẹ. Đến ngày 25.5, gia đình nhận được smartphone của 1 người đang ở Đài Loan báo về nhắc có tàu bị chìm ở Trung Quốc, trên tàu có nhiều người Việt Nam và có thi hài nghi là của Hoàng.

“Suốt hai tháng nay, không đêm nào tôi chợp mắt được, cứ nhắm mắt nhắm mũi lại là thấy con đang lạnh lẽo ở xứ người. Giờ đây, tôi chỉ mong mỏi làm cho sao sớm đưa tro cốt của con về chôn cất thôi…” – bà Trâm nghẹn ngào. Lợi chủ ý lý mơ ước sớm được đi xuất khẩu cần lao của người dân, 1 số tư nhân, doanh nghiệp tư nhân ở Nghệ An không có chức năng xuất khẩu cần lao, nhưng vẫn xuất khẩu cần lao “chui”, làm cho cần lao khi sang xứ người không có việc làm cho ổn định, lương phải chăng và chẳng hề có thủ tục tùy thân, không ít trường hợp gặp nạn hay mất mạng.

Cuối tháng 5.2015, cơ quan dò la Công an tỉnh Nghệ An bắt giữ Trần Văn Trung (trú tại TP. Nam Định, tỉnh Nam Định) – Giám đốc Chi nhánh Công ty cổ phần Du lịch, nhà sản xuất HP (thuộc Công ty cổ phần Du lịch, nhà sản xuất dầu khí Hải Phòng) vì đã ký thỏa thuận, doanh nghiệp đưa 29 cần lao ở 2 tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh ra nước ngoài bất hợp pháp.

Trong năm 2016, Công an Nghệ An khởi tố vụ án, bắt tạm bợ giam Phạm Duy Tuyên, trú tại thị xã Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh về hành vi doanh nghiệp đưa người đi cần lao trái phép. Tuyên đã thu 26.000 USD và 1,24 tỷ đồng bạc mặt của 1 số cần lao ở 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh để doanh nghiệp đưa người đi nước ngoài bất hợp pháp phê chuẩn các tour du hý.

Lao động bất hợp pháp gặp nhiều rủi ro

Trao đổi với PV, bà Đặng Thị Phương Thủy – Phó Trưởng phòng Việc làm cho và an toàn cần lao (Sở Lao động, Thương binh và Xã hội Nghệ An) cho biết: Đến thời điểm này, Nghệ An có trên 22.000 cần lao cơ trú bất hợp pháp tại các nước, đứng thứ 16 cả nước. Riêng thị phần Hàn Quốc có trên 2.100 người đã hết hạn thỏa thuận cần lao nhưng không về nước, làm cho tác động chung đến lợi quyền của người đang có nhu cầu đi xuất khẩu cần lao hợp pháp, đó là chưa nói hàng ngàn người cũng đang cư trú bất hợp pháp tại các nước khác. “Đến nay, cơ quan chức năng hài hòa Cục Lao động ngoài nước đã vận động, đưa được 1.251 cần lao người Nghệ An cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc về nước” – bà Đặng Thị Phương Thủy cho biết thêm.

Thiếu tá Chu Văn Hương – Đội trưởng nhóm dò la án, Phòng an ninh dò la Công an tỉnh Nghệ An cho biết, thời kì qua, công ty đã phá nhiều đường dây đưa cần lao ra nước ngoài trái phép. Một số cần lao do thiếu hiểu biết các quy định của luật pháp về xuất khẩu cần lao, vô tình trở thành nạn nhân của các đường dây xuất khẩu cần lao “ma”. Tuy nhiên, đầy đủ người cần lao là do muốn “đi tắt”, không phải trải qua các kỳ sát hạch với bắt buộc rất cao mà vẫn có việc làm cho tốt, thu nhập cao nên sẵn sàng bỏ 1 số tiền lớn để đi “chui”.

“Các cần lao giả thử được đưa sang nước ngoài bằng hình thức đi “chui” sẽ phải đối mặt với nhiều rủi ro, không được luật pháp nước sở tại bảo hộ, nguy cơ bị bạc đãi hoặc mức lương không đúng với hứa, bị bỏ rơi, phải đối mặt với nghiêm trọng về tính mạng. Bởi vậy, người cần lao cần tìm hiểu kỹ về các chương trình liên minh cần lao của Nhà nước với các nước bạn. Đặc biệt, phải cảnh giác trước những lời câu kéo, hứa của các đối tượng không được cơ quan có thẩm quyền cấp phép hoạt động trong lĩnh vực xuất khẩu cần lao” – thiếu tá Chu Văn Hương cho biết thêm.

Theo Dân Việt