Bào chữa cho những kẻ đã gây nên tội ác khiến cho cho dư luận căm phẫn như Lê Văn Luyện (thịt 3 người trong vụ cướp tiệm vàng ở Bắc Giang), Nguyễn Đức Nghĩa (thịt, chặt đầu phi tang bạn gái ở Hà Nội), tàn sát cả 6 người trong 1 gia đình ở Bình Phước… là chọn lọc cạnh tranh nhưng các trạng sư vẫn phải khiến cho.
Lựa chọn cạnh tranh
Tháng 7-2015, 6 người tham dự trong 1 gia đình ở Bình Phước bị ám sát. Sau đó, Nguyễn Hải Dương – người được xác định là thủ mưu của vụ án – đã bị bắt.
Theo quy định, những bị can bị truy tố ở khung hình phạt cao nhất là tử hình đều phải có trạng sư tham dự bao bọc. Lúc ấy, cơ quan khảo sát mời 1 trạng sư có kinh nghiệm tham dự gượng nhẹ cho Nguyễn Hải Dương. Tuy nhiên, vị trạng sư này chối từ tham dự vụ án.
Sau đó, Công an tỉnh Bình Phước chỉ định trạng sư Hoàng Kim Vinh (nguyên chủ nhiệm Đoàn trạng sư tỉnh Bình Phước) gượng nhẹ cho Nguyễn Hải Dương.
Sau nhiều ngày nghĩ suy trằn trọc, trạng sư Vinh mới nhận lời tham dự vụ án.
“Cái khó nhất khi tham dự vụ án này đó là sức ép quá lớn đến từ dư luận. Có nhiều người thân quen đã bức xúc khi biết tôi bao bọc cho Nguyễn Hải Dương. Họ bảo tôi vì sao lại đi bênh vực cho kẻ thịt người? Bản thân tôi cũng tự đặt nghi vấn: “Mình phải gượng nhẹ cho bị cáo thế nào đây? Còn gì có thể gượng nhẹ?”. Tôi cũng lần chần vì sợ bị báo oán, sợ bức xúc của gia đình bị hại. Nhưng đó là sứ mạng nghề nghiệp của mình, là quyền của bị cáo” – ông Vinh kể lại.
Bào chữa thế nào cho các bị cáo luôn là nghi vấn mà các trạng sư đặt ra khi tham dự các vụ án thịt người dã man. Bởi trong các vụ án này, việc sắm ra các tình tiết nháim nhẹ là rất khó.
Khi tiếp xúc với Dương ở trại trợ thì giam, việc sớm nhất ông Vinh khiến cho là động viên Dương liên kết với cơ quan khảo sát để khiến cho minh bạch vụ án. Việc tiếp theo là phân tách hành vi phạm tội để Nguyễn Hải Dương dù có phải lãnh mức án thế nào thì vẫn tâm phục khẩu phục.
“Trong cảnh huống này, những tình tiết nháim nhẹ đối với bị cáo không còn không được xem nhẹ nữa vì có được nháim nhẹ đến đâu cũng khó thoát án tử hình. Dẫu chẳng thể đổ lỗi cho cảnh ngộ, nhưng trong 1 giây phút mù quáng, bị cáo đã không kìm giữ được bản thân mình mà gây nên tội ác. Ở tòa, tôi chỉ có thể kể thay bị cáo được như thế. Đó là những tâm sự cũng như lời tỏ bày rốt cục của Nguyễn Hải Dương” – ông Vinh nhớ lại.
Luật sư Nguyễn Bá Ngọc (Đoàn trạng sư tỉnh Bắc Giang) thường được các cơ quan tố tụng tỉnh Bắc Giang chỉ định gượng nhẹ cho các bị cáo trong các vụ án thịt người gây kinh hồn dư luận như Lê Văn Luyện, Đỗ Văn Năm thịt cháu họ rồi phi tang xác…
“Có những vụ án hành vi phạm tội dã man đến mức ngoài sức mường tượng. Khi tham dự những vụ án như thế mình phải gượng nhẹ thế nào để xin hứa lợi quyền cho bị cáo, lại không khiến cho cho dư luận và gia đình bị hại cuồng nộ.
Như vụ án Lê Văn Luyện, dù tôi có gượng nhẹ hay không thì Luyện vẫn lãnh mức án 18 năm tù cho hành vi ám sát 3 người (phạm tội khi chưa đủ 18 tuổi). Tuy nhiên, việc trạng sư bao bọc cho các bị cáo trong trường hợp này còn biểu hiện tính nhân đạo của luật pháp” – ông Ngọc san sớt.
Chiếc đồn đãi rốt cục
Ông Đỗ Hải Bình (Đoàn trạng sư TP.HCM) là trạng sư thân thuộc của những vụ án thịt người với tình tiết dã man, có khung hình phạt tử hình tại TAND TP.HCM như vụ án Nguyễn Hải Dương (gượng nhẹ ở phiên phúc án), mẹ thịt con ruột, thịt người cướp của rồi cưỡng bức, thịt người đốt xác…
“Có ai đối diện với tội ác hằng ngày mà không cảm thấy phờ phạc, kiệt lực, nhưng đó là công việc hằng ngày mà chúng tôi phải khiến cho” – trạng sư Bình kể.
Theo ông Bình, nhiều người khi phạm tội không chút lần chần, nhưng trải qua những ngày ở trại trợ thì giam mới thấy ăn năn, sợ chết. Khi đó, họ thường nhái ốm đau, gây cạnh tranh cho cơ quan tố tụng, không liên kết khảo sát với mục đích kéo dài sự sống…
“Nhiệm vụ của trạng sư lúc này là trấn an ý thức cho họ. Sự có mặt của trạng sư như chiếc đồn đãi cho bị cáo bấu víu vào. Có bị cáo khi được gặp trạng sư thì tỏ ra mừng rỡ. Không phải vì họ nghĩ mình sẽ được cứu sống mà vì có người ngồi lắng nghe họ tâm tình, tỏ bày hết những góc khuất cuộc thế khiến cho cho họ bị đẩy đến ngày bữa nay” – ông Bình san sớt.
Ở TAND TP.HCM, có bị cáo từng phải lãnh đến ba bản án tử hình về các tội danh và những vụ án khác nhau. Lần sớm nhất bị cáo nghe tuyên án tử hình trong hiện trạng hoảng loàn.
Buổi khiến cho việc sau đó trong vụ án khác, trạng sư Đỗ Hải Bình đã mua cho bị cáo 1 gói thuốc và 1 tờ báo, nhẫn nại chờ cho bị cáo hút hết vài điếu thuốc và đọc hết tờ báo mới bình tâm khiến cho việc.
Có bị cáo cả buổi khiến cho việc không đả động gì đến nội dung vụ án mà chỉ kể về cuộc thế, về nỗi ám ảnh với những gì phải trả giá. Với những bị cáo như thế, nhiệm vụ của trạng sư không chỉ dừng lại ở việc kể mấy lời gượng nhẹ tại tòa.
“Nếu thấy kỹ năng thoát án tử hình rất khó thì tôi sẽ huấn luyện cho bị cáo biết mà không lánh né. Tôi cũng dành thời kì huấn luyện cho họ hiểu về việc thi hành án tử hình bằng hình thức tiêm thuốc độc, để họ hiểu cái chết chẳng qua chỉ là tiêm 1 liều thuốc để có 1 giấc ngủ dài. Có người sau khi nghe tôi kể về luật nhân quả đã nhờ tôi chỉ dẫn khiến cho các giấy má hiến xác cho y khoa sau khi thi hành án để được ra đi thư thái…” – trạng sư Bình kể.
Nhiệm vụ của các trạng sư khi tham dự các vụ trọng án không chỉ dừng lại ở việc gượng nhẹ mà còn phải huấn luyện thế nào để bị cáo thư thái ưng ý. Niềm vui của tôi khi tham dự các vụ này là mình đã “cảm hóa” được 1 tên thịt người dã man, giúp kẻ ấy hiểu và biết ưng ý sự trừng phạt nghiêm khắc nhất của luật pháp 1 cách thư thái”.
Luật sư ĐỖ HẢI BÌNH
Theo Tuổi Trẻ
Trả lời
Bạn phải đăng nhập để gửi phản hồi.