Những người đêm đêm ‘nghe’ nước thở

Dò ống nước bể là tên gọi hơi lạ lẫm với nhiều người nhưng là công việc thân thuộc, âm thầm của hàng trăm người lao động (CN) các doanh nghiệp cấp nước trên bản đồ TP HCM.

“Bác sĩ” lĩnh vực nước

Khi nghe lãnh đạo Công ty Cấp nước Tân Hòa nói đến CN dò ống nước bể, tôi không khỏi tò mò và muốn biết cụ thể công việc của các anh là gì.

22 giờ, khi xe pháo thưa dần cũng là lúc khởi đầu ca làm cho việc của những người thợ dò ống nước bể. Hẹn lực lượng CN ở tuyến đường Tân Sơn Nhì, huyện Tân Phú, tôi được mục sở thị công việc của những “bác sĩ” lĩnh vực nước.

Anh Trần Ngọc Tuấn, người có hơn 5 năm trong nghề, cho biết trước 23 giờ, xe máy chạy đông ở các tuyến đường lớn nên phải vào hẻm rà soát trước, rồi khuya mới ra tuyến đường chính. Điểm rà soát lần này là 1 khu dân ở các hẻm nhánh tuyến đường Tân Sơn Nhì. Hai CN thành 1 lực lượng với công cụ là thiết bị thu dấu hiệu rà dưới mặt tuyến đường kết nối với máy khuếch đại tần số truyền âm thanh đến tai nghe. CN cũng mặc áo phản quang quẻ để mọi người dễ nhận ra, xe pháo trên tuyến đường dễ hạn chế và để… không bị lầm lẫn với dân trộm cắp.

Công nhân dò ống nước của Công ty CP Cấp nước Tân Hòa đi thành lực lượng 2 người để hỗ trợ nhau khi làm cho việc vào ban đêm

Lãnh đạo Công ty Cấp nước Tân Hòa cho biết mỗi lực lượng 2 người là để hỗ trợ nhau khi xảy ra sự cố cũng như bảo quản máy móc, công cụ được tốt hơn. Trong lúc tôi đi cùng anh Tuấn, 5 lực lượng hơic cũng tỏa ra những bản đồ có tỉ lệ thất thoát nước cao để mua kiếm điểm xì, bể.

Anh Tuấn cho biết trong đêm có rất nhiều âm thanh hổ lốn phát ra và truyền vào tai nghe, tiếng xì, bể chỉ là 1 phần. Mỗi loại tiếng động có đặc trưng riêng, từ tiếng máy lạnh, máy biến thế, tiếng nước cống… cho đến tiếng xe máy. Chỉ có người trong nghề nghe nhiều mới phát hiện sự thất thường để đánh dấu và rà soát lại vào hôm sau bằng thiết bị chuim dụng.

Tôi đeo thử tai nghe, những âm thành rèn rẹt, ù ù liên tục phát ra. Thỉnh thoảng có xe đi qua thì âm thanh dội vào rất khó chịu. Anh Tuấn cho biết những ngày đầu làm cho việc, nghe liên tục trong nhiều giờ làm tai bị ù, cảm giác rất khó chịu. Về sau, khi quen dần cùng với sự hướng dẫn của người trong nghề, anh chọn tần số vừa phải nhưng vẫn có thể phát hiện được điểm xì, bể. “Không phải cứ có tiếng xì, bể chỗ nào là chỗ đó có sự cố. Nhiều trường hợp chỗ xì, bể cách chỗ nghe đến vài mét” – Tuấn đào tạo khi tôi nghi vấn việc anh rà đi rà lại 1 chỗ.

Hiểm nguy rình rập

Đúng 22 giờ 45 phút ngày 4-5, chiếc ô tô chở 9 CN dò ống nước bể của Công ty CP Cấp nước Trung An rời trụ sở hướng về địa điểm rà soát ở xã 16, huyện Gò Vấp. Mỗi điểm giới hạn có 2 người nhưng sau đó, họ tách ra đi dò mua ở các con hẻm ngoằn ngoèo được xác định từ trước.

Tôi đi theo anh Nguyễn Xuân Hải, người có thâm niên 18 năm trong nghề, đến hẻm 276 Thống Nhất. Anh Hải cho biết lần rà soát gần nhất ở bản đồ này cách đây 3 tuần. Lúc trước, anh Hải làm cho việc ở Công ty Cấp nước Gia Định, khi công ty này tách ra thì anh chuyển về Xí nghiệp Cấp nước Trung An (nay là Công ty CP Cấp nước Trung An).

Dáng người nhỏ thó trong trang phục của doanh nghiệp, anh Hải dò từng bước trong hẻm lúc đồng hồ đã điểm hơn 23 giờ. Đối với những CN dò ống nước bể, thời kì từ 23 giờ đến 3 giờ sáng là “giờ vàng” bởi im tĩnh, ít xe pháo tương hỗ và chủ nhà cũng ít tiêu dùng nước.

Dưới ánh đèn vàng, anh Hải cứ đi 2-3 bước thì giới hạn lại, đặt máy thu âm thanh xuống nền tuyến đường. Thỉnh thoảng, vài chiếc xe máy chạy vụt qua làm tôi kinh hoàng. Hải cho biết chuyện bị xe đụng khó thể hạn chế khỏi và may mắn là anh mới chỉ bị 1 lần. “Thời làm cho ở chi nhánh Gia Định, đang dò ở tuyến đường Quang Trung thì tôi bị xe máy từ sau đụng tới. Người đi xe máy tông tôi là 1 ông nhậu khuya về đã say xỉn, vô lăng loạng quạng. May mà chân cẳng tôi không bị sao” – anh Hải nhớ lại.

Là đồng nghiệp với anh Hải, anh Trần Quốc Thắng cho biết đi làm cho đêm nên thường gặp đủ hạng người, từ kẻ say xỉn cho đến dân xì ke ma túy, thậm chí cả giang hồ. Hôm chúng tôi đi cùng anh Thắng, khi đến 1 con hẻm thì gặp 2 người đàn ông ngồi nhậu dù đồng hồ đã chỉ 1 giờ. “Mày là ai, vào đây làm cho gì?” – 1 người kè nhè. Anh Thắng cho biết đi dò ống nước thì ông ta lại hỏi dồn: “Lúc nãy có người vào đây nhưng thấy bọn này đang nhậu thì đi ra, sao mày lại dám vào?”. Anh Thắng chỉ biết đào tạo rằng lực lượng đi dò ống nước bể có nhiều người, có thể đi trùng 1 đôi tuyến hẻm…

“Mình phải nhẫn nhịn khôn xiết, người ta chửi bới, lớn tiếng quát tháo dỡ gì cũng phải nhỏ nhẹ, tư vấn từng câu để họ hiểu. Còn giả định gặp “ca” nào khó quá thì phải đi rà soát vào ban ngày” – anh Thắng đúc kết.

Bị vợ nghi ngờ… lăng nhăng

Theo ông Nguyễn Trần Lam, Phó trưởng Phòng Giảm nước không kế quả kinh doanh Công ty CP Cấp nước Tân Hòa, đặc biệt của nghề dò ống nước bể tà tàm việc về đêm nên nhiều chuyện bi hài đã xảy ra. Những thanh niên mới lập gia đình mà đêm nào cũng đi làm cho nên nhiều người vợ nghi ngờ chồng lăng nhăng bên ngoài. Những lúc tương tự, CN dò ống nước bể chỉ biết đào tạo là do đặc biệt công việc, thậm chí phải nhờ lãnh đạo doanh nghiệp “đả thông tư tưởng” người vợ.

Đồng hồ sinh vật học của CN dò ống nước bị đảo ngược hoàn toàn. Họ làm cho từ 22 giờ hôm trước đến 4 giờ hôm sau nên thân thể mệt nhọc, về phải ngủ nguim ngày mới hồi sức, chuyện vợ chồng 1 vài lần cũng bị lơ là. Do đó, nhiều doanh nghiệp phải tuyển thêm người để phân bổ công việc. CN làm cho việc đêm trước thì hôm sau sẽ đi rà soát hoặc làm cho việc ban ngày. Như vậy, mỗi tháng, trừ ngày nghỉ, lễ thì CN làm cho thuê việc “nghe tiếng nước thở” khoảng hơn 10 ngày.

Theo Sỹ Đông/NLĐ