Những bí ẩn về thiên đường huyền thoại Shangri-la của Phật giáo Tây Tạng

Nó kể đến 1 thiên đàng huyền thoại được kể đến trong các văn bản cổ xưa, như Kalachakra Tantra và văn bản của nền văn hóa Zhang Zhung có trước Phật giáo Tây Tạng ở Tây Tạng.

Theo truyền thuyết, đây là vùng đất nơi người ta có thể sống với 1 trái tim trong sáng, nơi mà lòng nhân từ và đạo lý khôn ngoan trị vì và nơi con người không phải chịu không vui, nghèo khó hay tuổi già.

Shambhala được diễn đạt như miền đất của nghìn tên gọi. Nó được gọi là miền Đất Cấm, miền đất của Nước Trắng, miền đất Tâm linh chói sáng, miền đất của Ngọn lửa vĩnh cửu, vùng đất những vị thần bất diệt, vùng đất của những điều lý tưởng… Người Hindu gọi nó là Aryvartha (Vùng đất của những người xứng đáng); người Trung Quốc gọi nó là Hsi Tien, Thiên trục đường phía Tây của Hsi Wang Mu; còn đối với những cựu tín đồ Nga, nó được gọi là Belovoyde. Nhưng khắp châu Á, nó được biết đến nhiều hơn với tên là Shambhala, Shamballa, hoặc Shangri-la.

Shambhala được diễn đạt như miền đất thiên đàng.

Huyền thoại về Shambhala đã có từ hàng nghìn năm, chủ đề về miền đất huyền thoại này có thể sắm thấy trong nhiều văn bản cổ. Những bản viết của Đạo Bon nhắc về 1 vùng đất hẹp nối liền với vùng đất của con người, được gọi là Olmolungring. Những văn bản Hindu như Vishnu Purana kể đến Shambhala là nơi sinh ra Kalki, hiện thân chung cuộc của thần Vishnu, người sẽ thông báo 1 giai đoạn vàng son mới. Huyền thoại Phật giáo về Shambhala là 1 sự cải biên của huyền thoại Hindu trước đó. Tuy nhiên, văn bản nhanh nhất nhắc về Shambhala 1 cách phổ biến là Kalachakra.

Kalachakra kể đến 1 giáo huấn bí truyền phức tạp và đương đại lưu truyền trong Phật giáo Tây Tạng. Đức Phật Thích Ca Mâu Ni được cho là đã truyền giảng Kalachakra theo đề xuất của vua Suchandra của Shambhala.

Cũng như nhiều định nghĩa trong Kalachakra, Shambhala có những nghĩa bên trong, bên ngoài và đan xen. Nghĩa bên ngoài được hiểu là Shambhala còn đó tại 1 nơi cụ thể, mà chỉ những người với 1 nghiệp nào đó mới có thể chạm đến nó và trải nghiệm nó. Những nghĩa bên trong và đan xen chỉ những lĩnh hội tinh tế hơn về cơ thể và tâm tưởng của 1 người (bên trong), và khi mà thực hiện thiền định (đan xen). Hai loại giảng giải mang tính biểu trưng này thường được truyền từ sư phụ tới đệ tử.

Như nhận xét của Đức Đạt-lai Lạt-ma thứ 14 về Kalachakra vào năm 1985 tại Bồ Đề Đạo Tràng, Shambhala không phải là 1 quốc gia thường nhật:

“Mặc dù chỉ những người có 1 mối quan hệ đặc thù mới thực thụ có thể đến đó qua kết kế nghiệp của họ, nhưng nó vẫn không phải là 1 nơi cụ thể mà tôi và quý khách có thể sắm thấy. Chúng tôi chỉ có thể nhắc rằng đây là 1 miền đất tịnh độ, 1 cõi tịnh độ trong toàn cầu con người. Và trừ khi người đó có tâm đức và tin vào quả báo mới đến đó được, không ai có thể đến được đó“.

Một bức vẽ Phật giáo về Shambhala của Tu viện Sera.

Lời tiên tri của Shambhala

Huyền thoại Shambhala đóng 1 vai trò không thể lãng quên trong giáo lý tín ngưỡng Tây Tạng, và nó được kể lại thường xuyên trong thần thoại Tây Tạng về ngày mai.

Kalachakra tiên tri về sự bại hoại dần dần của nhân loại khi tinh thần hệ của chủ nghĩa duy vật đang lan rộng trên toàn toàn cầu. Khi những “kẻ ngoại lai”, được thống nhất đằng sau 1 vị vua độc ác và nghĩ rằng chẳng còn gì để chinh phục nữa, sương mù sẽ tản đi để lộ ra những ngọn núi phủ đầy tuyết của Shambhala. Những kẻ ngoại lai sẽ gắng sức để chinh phục Shambhala với 1 đội quân đồ sộ được đồ vật những vũ khí kinh khủng. Khi đó, Vua của Shambhala sẽ xuất hiện với 1 đội quân lớn mạnh để đánh bại các “thần thế hắc ám” và đem đến 1 giai đoạn vàng son mới.

Mặc dù Kalachakra tiên tri về 1 cuộc chiến tranh trong ngày mai, nó có vẻ tranh chấp với ước nguyện của giáo lý Phật giáo không khuyến khích bạo lực. Một số nhà thần học đã giảng giải về cuộc chiến tranh biểu trưng – Kalachakra không nhắc về bạo lực đối với con người mà kể đến cuộc quyết đấu nội tâm của những người thực hiện tín ngưỡng chống lại những khuynh hướng ma quỷ bên ngoài.

Vị trí ẩn dấu của Shambhala

Trải qua nhiều thế kỷ, nhiều nhà thám hiểm và các nhà nghiên cứu về linh tính đã tham dự vào những cuộc thám hiểm mong sắm kiếm thiên đàng huyền thoại Shambhala. Tuy nhiều người tuyên bố đã tới được đó, nhưng không ai đưa ra chứng cứ cụ thể về sự còn đó của nó hoặc có thể chỉ ra vị trí địa lý của nó trên địa bàn. Tuy nhiên, nhiều người cho là Shambhala nằm trong các bản đồ rừng núi Á-Âu.

Các văn bản cổ xưa Zhang Zhung xác định Shambhala nằm ở thung lũng Sutlej ở Punjab hoặc ở Himachal Pradesh của Ấn Độ. Người Mông Cổ xác định Shambhala nằm trong 1 số thung lũng ở miền Nam Siberi. Trong văn hóa dân gian của vùng Altai, núi Belukha được coi là nơi đi đến Shambhala. Các học giả Phật giáo đương đại thì cho rằng Shambhala nằm trên các ngọn núi cao của dãy Himalaya như những ngọn núi Dhauladhar ở xung quanh co Mcleodganj. Một số truyền thuyết cho rằng lối vào Shambala được giấu bên trong 1 tu viện hẻo lánh và bị bỏ rơi ở Tây Tạng, được thần linh bao bọc.

Đối với 1 số người, thực tiễn Shambhala chưa bao giờ được sắm thấy, có 1 giảng giải rất thuần tuý – nhiều người nghĩ rằng Shambhala nằm ở rìa của thực tiễn, như 1 cây cầu nối toàn cầu này với 1 toàn cầu khác ở phía bên kia.

Trong khi 1 số cho rằng Shambhala như 1 chủ đề lý tưởng về huyền thoại và truyền thuyết, thì 1 số khác lại coi nó như 1 niềm tin đang thúc giục 1 cuộc hành trình nội tâm, để 1 ngày sắm thấy vương quốc này.

ĐKN (t/h)