Tuy nhiên, giả sử xét về thuộc tính công nghệ, sức tác động thời đại hay sự ác liệt, cuộc đụng độ này chỉ là “muỗi” so với những trận thách đấu khác từng có trong lịch sử.
Từ Hiểu Đông đã gãi đúng chỗ ngứa khi chỉ trích làng võ thuật Trung Hoa bằng những cú đấm thẳng vào mặt Ngụy Lôi. Tuy nhiên, Từ Hiểu Đông không có nhân cách để đại diện MMA và Ngụy Lôi cũng không phải người nhiều năm kinh nghiệm nhất của Thái Cực quyền. 10 giây ngắn ngủi của trận đấu đó cũng đủ cho Từ Hiểu Đông tung những cú Jab – Straight basic trong Boxing chứ chưa hề mang nét MMA. Nó nức danh vì Từ Hiểu Đông bằng lòng gây sốc, và nó châm ngòi cho mối tranh chấp vốn đã có từ rất lâu trong làng võ Trung Hoa: võ thuật đối kháng tiên tiến (combat sport) và võ thuật (khái quát) truyền thống.
Nếu so sánh với những cuộc đụng độ “thứ thiệt” sau đây, cuộc đả bại Thái cực của Từ Hiểu Đông thực ra chỉ xếp hàng “ruồi muỗi”, không hơn 1 cuộc khắc phục tranh chấp tư nhân là mấy.
NAI KHANOMTONG (MUAY) ĐÁNH BẠI 10 VÕ SĨ MIẾN ĐIỆN (LEITHWEI)
Có thể thấy võ thuật ở các dân tộc sống cạnh nhau có thiên hướng giống nhau. Đó là kết quả của hàng trăm năm liên miên xung đột sắc tộc, nơi các võ phái tử chiến với nhau trong các cuộc đụng độ và buộc phải học hỏi lẫn nhau sau mỗi lần sử dụng xương máu đổi lấy kinh nghiệm.
Nai Khanomtong là 1 tù binh chiến tranh người Thái, bị quân Miến Điện bắt vào năm 1767 sau chiến tranh Miến Điện – Xiêm. Ông bị giam cấm cho đến năm 1774 thì có 1 sự kiện xảy ra. Vua Miến Điện lúc bấy giờ là Angwa đã doanh nghiệp lễ hội ở Đại Thiền Tự tỉnh Rangoon, và đấu võ là 1 trong những môn được chọn để thi đấu tại lễ hội.
![]() |
Bức phù điêu cổ miêu tả trận đấu của Nai Khanomtong. |
Biết tù binh người Thái ấy là 1 tay nhiều năm kinh nghiệm võ, vua Angwa quy chế đem ông ra để thi đấu mua vui với những võ sĩ người Miến Điện. Ngày 17 tháng 3, Nai Khanomtong đã đánh liền 10 trận không nghỉ giải lao với 10 võ sĩ Leithwei của Miến Điện, và đánh bại đầy đủ bọn họ. Trận đấu đã gây chấn động vang dội trong người dân và quân lính Miến Điện lúc bấy giờ. Sau khi mua cách chiêu dụ Khanomtong ở lại Miến Điện bất thành, vua Angwa đã phải giao dịch với vua Thái đương thời về việc trả tự do cho ông.
Nhiều người cho rằng tính từ lúc mốc thời kì này mà Leithwei của người Miến Điện có những chuyển biến công nghệ rõ rệt và có thiên hướng gần hơn với Muay Thái.
HUYỀN THOẠI HELIO GRACIE (BJJ) BỊ BẺ GÃY TAY NGAY TRÊN ĐẤT BRAZIL
Đối với người Brazil vào thời điểm diễn ra trận đấu, Helio Gracie là 1 tượng đài thứ thiệt. Ông và gia tộc Gracie đã sử dụng BJJ thách đấu toàn toàn cầu và không thua đầy đủ các trận đấu, đánh bại mọi đối thủ đến từ Karate, Kungfu, Boxing… Nhưng họ đã mắc sai trái khi đụng đến niềm tự hào lớn nhất của Judo thời đại đó: Mashahiko Kimura.
![]() |
Từ Hiểu Đông – Ngụy Lôi chỉ là “muỗi” khi so sánh với trận đấu này. |
20.000 khán giả Brazil (trong đó có Tổng thống Brazil) đã đến xem cuộc thách đấu. Ngày nay, giả sử bạn chú ý theo dõi các giải đấu UFC, bạn vẫn còn thấy người Brazil cuồng nhiệt với võ thuật như thế nào. Trước khi bước vào trận đấu, Kimura cũng được đại sứ Nhật tại Brazil “nắn gân” 1 cách tình thật: “Nếu thua trận này, anh đừng về Nhật nữa”.
Giữa tiếng sỉ vả và khiêu khách của hàng nghìn khán giả, Kimura đã bẻ gãy tay Helio Gracie bằng đòn khóa có 1 không hai vô nhị mà các võ sĩ đời sau của BJJ đã sử dụng chính tên ông đã đặt cho nó. Quá đau đớn khi bại trận ngay trên sân nhà, Helio không đổi thay quan điểm không tapout (đầu hàng), buộc Kimura phải bẻ tay Helio thêm 2 lần nữa cho đến khi xương cẳng tay phần đông gãy nát, làm cho các con cháu của Helio phải quăng khăn trắng xin giới hạn.
Xét về độ “đụng chạm” ý thức dân tộc, có nhẽ đây là trận đấu gần giống với cuộc đối đầu Từ Hiểu Đông – Ngụy Lôi nhất. Tuy nhiên, đề cập về độ “lỳ” thì vững chắc Ngụy Lôi không so sánh được với huyền thoại Helio.
KIETSONGRIT (MUAY) ĐÁ GÃY CHÂN RICK ROUFUS (KICKBOXING)
Đây được mệnh danh là trận đấu làm cho toàn nước Mỹ phải kính nể Muay Thái. Vào thời điểm diễn ra (1998), Muay Thái vẫn là cái tên xa lạ trên khu vực võ thuật. Kickboxing lúc bấy giờ được người Mỹ xem như bộ máy công nghệ đối kháng tốt nhất, dù nó thiếu đi món “đặc sản” của Muay Thái: Lowkick (đá thấp).
Cú đấm của Từ Hiểu Đông vào mặt Ngụy Lôi chẳng thể nào so sánh với cú đá định mệnh này, cú đá đổi thay hoàn toàn ngày mai của Muay Thái trên trường đấu quốc tế.
Trước Kietsongrit, đã có những trận đấu Muay Thái – Kickboxing, nhưng đầy đủ các võ sĩ từ xứ sở chùa vàng đều thua thiệt do phải đánh bằng luật Kickboxing. Kietsongrit đã có thời cơ làm cho nên lịch sử khi được phép sử dụng lowkick trong trận đấu với Rick Roufus – võ sĩ Kickboxing bậc nhất thời bấy giờ. Và đó chính là những cú low kick sảng khoái nhất lịch sử Muay Thái tiên tiến.
Bị Roufus knockdown và chèn lấn liên tục, Kietsongrit như con thú bị dồn vào đường cùng và chỉ còn có 1 không hai lá bài cứu cánh mang tên Lowkick. Và điều kỳ diệu xảy đến: lá bài đó chặt gãy từng phần sức chịu đựng của Roufus cho đến khi hoàn toàn đốn gục đại diện Kickboxing, buộc anh ta phải lên cáng thương với chiếc xương đùi nứt gãy.
Cũng từ trận đấu này mà làng võ thuật đối kháng phải nhìn nhận lại sức mạnh của Lowkick, và đồng ý mở ra thêm 1 luật đấu Kickboxing cho phép tiêu sử dụng Lowkick.
WLADIMIR KLITSHKO (BOXING) VÀ HÀNH TRÌNH XÓA SỔ LỐI CHƠI “NỒI ĐỒNG CỐI ĐÁ”
Quyền Anh hạng nặng được mặc định như cuộc đối đầu của những tay đấm nồi đồng cối đá, những con bò mộng sẵn sàng lao vào nhau và lăn xả cho tới khi 1 người nằm xuống.
Wladimir Klitschko cũng là 1 con bò mộng, nhưng là 1 con bò mộng hiền từ theo cách đáng sợ hơn rất nhiều. Trong 20 năm tung hoành trên các sàn đài Boxing, trong đó có 11 năm cai trị những chiếc đai, Wladimir Klitschko đã viết lại định nghĩa của quyền Anh hạng nặng bằng những cú “nhồi” Jab – Straight cơ bản đến mức khó chịu, cánh tay trái đa năng từ việc nhả Jab tới đánh gạt đòn và kỹ năng điều chỉnh nhịp trận đấu bài bản như 1 giáo sư. Đối với Klitshko, đó là 1 hành trình dài chứ không chỉ riêng 1 trận thách đấu. Ông đã cho Hasim Rahman “ăn” Jab tới mức nổi khùng mà vẫn phải ngoan ngoãn bị dắt mũi, đã tạt nước lạnh vào mặt David Haye và gần đây, ngay cả trong trận thua với tay đấm trẻ đầy tiềm năng Anthony Joshua, ông cũng để lại 1 nỗi khiếp sợ cực kỳ to lớn về tính công nghệ và bài bản trong lối chơi của mình.
Từ Hiểu Đông đấm 10 giây, đề cập rất nhiều và rồi khóa trang mạng xã hội của mình chỉ sau 1 tuần ăn to đề cập lớn. Klitschko đã 1 mình chống lại hàng chục tay đấm rắp ranh nghiền nát mình, chống lại hàng triệu fan Boxing “xôi thịt” trong gần 20 năm trời. Làm sao có thể so sánh?
GENE LEBELL (JUDO) – MILO SAVAGE (BOXING)
Gene Lebell – 1 trong những huyền thoại Nhu thuật ban sơ của nước Mỹ. Nếu như gia tộc Gracie đang làm cho mưa làm cho gió tại làng grappler (chỉ chung những người tập các môn grappling như Judo, Jiujitsu) Nam Mỹ thì khi đó tại Mỹ, Judo chỉ mới ở buổi đầu gây dựng. Và tại thời điểm đó, Gene Lebell đã được mệnh danh là “cha đẻ” của làng Judo Mỹ. Ông từng dạy grappling cho Lý Tiểu Long và nhiều nguồn tin không chính thống tin rằng ông đã từng siết ngất… Lý Tiểu Long.
Niềm tự hào của 1 Judoka bị đụng chạm khi nhà văn Jim Beck (sống tại tỉnh thành Salt Lake, bang Utah) tuyên bố sẵn sàng trả 1000 USD Mỹ cho bất cứ võ sĩ Judo nào có thể đánh bại 1 tay đấm Boxing (tại thời điểm đó, người dân Mỹ vẫn còn xem nhẹ kỹ năng của bộ môn Judo và cực kì yêu mến Boxing như 1 biểu trưng của sức mạnh). Gene Lebell đã bằng lòng lời thách đấu với Milo Savage – tay đấm quyền Anh đã bằng lòng lời mời của Jim Beck. Trận đấu diễn ra vào năm 1963 với luật được điều chỉnh từ cả luật Judo và Boxing, làm cho nó được xem như trận MMA ban sơ trong lịch sử loài người.
Dù chịu nhiều đòn đấm uy thế, Gene Lebell đã không thua từ 1 cú vật ngã và siết cổ Savage đến khi chết giả ngất. Đây cũng được xem là không thua mở màn cho “kỷ nguyên” cừu địch của giữa hai “thần thế” Grappler – Striker (Striker- các võ sĩ tiêu sử dụng kỹ năng đả thương thuần tuý như đấm, đá, chỏ, gối). Tuy ngày nay các võ sĩ MMA đều phải luyện tập cả 2 môn phái, không những thế toàn bộ vẫn giữ cho mình 1 thiên hướng sở trường. Và có nhẽ, cuộc đối đầu Lebell – Savage chính là mở màn cho định nghĩa “kinh điển” của những kèo đấu “Grappler – Striker”
ROYCE GRACIE VÀ UFC 1 2 4
Trong những mùa giải UFC ban sơ (diễn ra từ năm 1993), định nghĩa võ tổng hợp MMA phần đông không còn đó. UFC khi đó giống như nơi để các môn võ chứng minh mình trong 1 luật đấu cực kỳ thoáng, thậm chí cho phép tiến công cả… hạ bộ. Đây chính là thời cơ lớn nhất từng có trong lịch sử, nơi mà mọi môn võ đều công bằng đối đầu nhau trước ống kính truyền hình trực tiếp.
Trong tình cảnh đó, chàng trai Brazil đến từ gia tộc Gracie huyền thoại Royce Gracie đã sử dụng sử dụng Brazilian Jiujitsu khuất phục mọi đối thủ trong các mùa UFC 1, 2 và 4. Bằng máu của những pha đòn bằng lòng “ăn đòn” trước để mua kiếm thời cơ vật ngã và khóa siết đối thủ, hình ảnh Royce Gracie được trọng tài giơ nắm đấm không thua với bộ võ phục xộc xệch trở thành 1 trong những giây phút đáng nhớ nhất lịch sử võ thuật đối kháng, nơi bộ máy công nghệ grappling lên ngôi và gián tiếp thúc đấy hình thành sự xuất hiện của MMA.
MAURICE SMITH (KICKBOXING) VÀ MARK COLEMAN (WRESTLING)
Kể từ khi Royce Gracie sử dụng BJJ không thua hàng chục đối thủ to cao có sức sống, giai đoạn thịnh trị của ground fight được mở ra. Cùng với BJJ, Wrestling vươn lên thành 1 thần thế đáng gờm, kế bên việc nhiều võ sĩ như Bas Rutten phải học cách cộng tác mọi thứ. Tại thời điểm đó, 1 trận MMA mà thiếu vật ngã, thiếu những pha “giã nhau” từ ground fight được xem là “thiếu chất”.
Kickboxer huyền thoại Maurice Smith đã mở màn lại thời hoàng kim của strking trong lồng sắt. Ngay từ trận ban sơ chào sân UFC (1997), ông đã buộc đô vật Mark Coleman phải ngậm đắng nuốt cay, khởi đầu kỷ nguyên của nhưững striker thuần túy nhưng đã có kỹ năng sống sót cao hơn giai đoạn đầu của UFC – những cú đấm cú đá khởi đầu biết cách hạn chế bị biến thành con mồi của BJJ hay Wrestling.
Cũng từ sự tác động này mà Maurice Smith được UFC chính thức vinh danh vào Hall of Fame – sảnh đường lưu tên những người được xem như huyền thoại của MMA.
MAYWEATHER – PACQUIAO
Sẽ là 1 khuyết điểm lớn giả sử ta không nói đến trận đấu huyền thoại này, cuộc đối đầu chẳng thể hay hơn giữa môn phái phòng ngự và tiến công của làng Boxing. Nó nức danh tới mức bài viết này không cần phải nói lại gì cả, kết quả vẫn còn nguyên đó như 1 vết hằn trong lòng người cảm tình Boxing – có người thích có người không, có người buồn kẻ bằng lòng. Dù sao đi nữa, nó xứng đáng được xem như 1 cuộc đối đầu mang thuộc tính rẽ ròi giữa những thứ đối ngược, từ môn phái công nghệ cho tới tác phong của những tay đấm. Nó mang nhiều cái nhất: đầy công nghệ nhất, nhiều năm kinh nghiệm nhất, lắm tiền nhất, và cũng nhiều bàn cãi nhất.
Theo Phạm Vũ (VoThuat.vn)
Trả lời