Nhiều người lầm tưởng shisha và thuốc lá điện tử không độc hại, bên cạnh đó, các nghiên cứu mới nhất cho thấy lượng nicotine trong 2 loại thuốc này cao hơn nhiều lần so với thuốc lá thường ngày.
Gục trên lớp vì shisha
Thông tin về 17 học trò lớp 7 ở Quảng Nam “phê” shisha trong lớp học cách đây không lâu đã khiến cho các bậc phụ huynh không khỏi giật thột lo ngại. Những học trò này có mô tả ngủ gật, lờ ngờ ngay tại lớp sau khi sử dụng thuốc lá điện tử, shisha. Các em cho biết đã mua số thuốc này bằng cách order qua mạng xã hội, sau đó người bán đến giao hàng ngay cổng trường.
Thử tìm hiểu về loại thuốc này tại 1 quán cà phê trên phường Quang Trung (quận Hoàn Kiếm, TP Hà Nội), chúng tôi nhận thấy rất nhiều bạn trẻ bộc bạch sự ham thích khi hít shisha và thả phanh nhả khói vào mặt nhau. Tại các điểm công cộng hay quán cà phê, karaoke…, mặt hàng này cũng được sử dụng thả phanh, nhất là giới trẻ. Nhiều thanh niên cho rằng shisha hay thuốc lá điện tử cốt yếu là ướp hương các loại tinh dầu trái cây nên không có hại như thuốc lá thường ngày.
![]() |
Thuốc lá điện tử và shisha được rao bán nhan nhản trên mạng internet với khẳng định không độc hại cho người sử dụng |
Anh Vũ Tuấn M., 1 người buôn bán hàng hóa này tại Hà Nội, cho biết shisha và thuốc lá điện tử được nhiều bạn trẻ sử dụng do tò mò và cũng là 1 cách để miêu tả bản thân. Những điếu thuốc điện tử hoạt động bằng cách đun nóng 1 loại chất lỏng đặc trưng mang hương thơm của các loại hoa quả thành tương đối để có thể hít vào, giống như hút thuốc lá thường ngày. Còn shisha điện tử chạy bằng pin, bên trong có chứa tinh dầu, nicotine được hòa tan trong dung dịch nước. Khi gặp nhiệt độ cao sẽ tạo thành khói trắng.
Theo bà Phan Thị Hải, Phó Giám đốc Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá – Bộ Y tế, trên thị phần Việt Nam lại xuất hiện 1 số mặt hàng mới như shisha, Vape, thuốc lá điện tử và được truyền bá mạnh mẽ trên internet về sự quyến rũ và sành điệu khi sử dụng. Thậm chí các mặt hàng này còn được truyền bá là có tác dụng cai nghiện thuốc lá truyền thống và không có tác hại như thuốc lá, không gây ung thư hay lao phổi… “Điều này chẳng những lôi kéo thanh thiếu niên tham dự sử dụng mà còn gây những hiểu lầm về sự an toàn cho có nhiều khí chất khi sử dụng các mặt hàng này. Cả thuốc lá điện tử và shisha đều là chất gây nghiện, do vậy những loại này mới được đưa vào dạng nghiên cứu thăm dò và cần có những quy định nghiêm nhặt như thuốc lá điếu” – bà Hải cảnh báo.
Nguy cơ gây ung thư
Theo giới trình độ, thuốc lá điện tử, shisha không tạo khói nhưng thực tại lượng khói từ tinh dầu thuốc lá điện tử cao gấp nhiều lần thuốc lá thật vì thế chẳng thể loại bỏ các chất độc. Nếu hút thuốc lá điện tử có chứa nicotine trong 2 tháng sẽ tạo thành lề thói hành vi và đến tháng thứ 4, nguy cơ gây nghiện không kém thuốc lá điếu. Hiện loại shisha và thuốc lá điện tử chưa bị cấm sử dụng nhưng nó gây ra nhiều tác hại. Đặc biệt, việc sử dụng shisha có thể gây ảo giác liên tục, tác động tới hệ tâm thần và não.
Tổ chức Y tế toàn cầu và Hội Ung thư Mỹ đã chứng minh tương đối nước do shisha tạo ra gây cảm giác an toàn giả tạo với có nhiều khí chất. Hút shisha trong vòng 1 giờ, lượng khói hít vào thân thể tương đương với khi hút 100 điếu thuốc lá, bằng khoảng từ 0,15-1 lít khói. Một nghiên cứu cũng cho thấy người hút shisha có nguy cơ ung thư phổi gấp 5 lần người không hút.
Trong khi đó, để thẩm định tác hại của thuốc lá điện tử, các nhà nghiên cứu tại Đại học Harvard (Mỹ) đã phân tách thành phần những loại tinh dầu thuốc lá điện tử rộng rãi trên thị phần. Nghiên cứu 51 mẫu tinh dầu tạo mùi trong thuốc lá điện tử, bao gồm cả những mùi được cho là quyến rũ giới trẻ như kẹo bông, trái cây, bánh ngọt… đã cho ra kết quả: 75% trong số này có chứa 1 loại hóa chất rất hiểm nguy có tên là diacetyl và 2 loại hợp chất khác cũng hiểm nguy không kém. Diacetyl được biết tới như 1 chất gây viêm phế quản tắc nghẽn – 1 chứng suy thoái chức năng chẳng thể hồi phục. Trước đó, các nhà khoa học thuộc Bộ Y tế Nhật Bản cũng đã kết luận thuốc lá điện tử chứa lượng chất gây ung thư cao gấp 10 lần so với các loại thuốc hút thường ngày. Hiện nhiều đất nước trên toàn cầu đã cấm hút thuốc lá nơi công cộng, nói cả thuốc lá truyền thống lẫn thuốc lá điện tử.
GS-TS Ngô Quý Châu, Chủ tịch Hội Hô hấp Việt Nam, Trưởng Ban Chỉ đạo chương trình Phòng chống tác hại thuốc lá, cho biết thành phần của khói thuốc shisha và thuốc lá điện tử tương tự khói thuốc lá gồm chất gây ung thư, nicotine, nhựa thuốc lá và khí CO. Sự hấp thu 1 số chất độc khi hút thuốc lá qua nước cao hơn hút thuốc lá điếu.
Thuốc lá điện tử có thể gây nghiện
PGS-TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh – Bộ Y tế, Giám đốc Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá khẳng định thuốc lá điện tử có chứa nicotine thay thế, nó vẫn gây nghiện và tác động xấu với có nhiều khí chất. Ngoài ra, chất lượng các tinh dầu tạo mùi không được kiểm soát, có thể đó là các hóa chất gây độc hại, tác động hệ hô hấp, phế quản, phổi. Hiện bất cứ chất nào gây nghiện đều có hệ lụy khó lường, vì thế với các mặt hàng thuốc lá điện tử, Bộ Y tế đang nghiên cứu về tác dụng, tác hại với có nhiều khí chất để có những khuyến cáo thích hợp cho người sử dụng.
Theo NLĐ
Trả lời