Bí ẩn 10 nền văn minh độc đáo bất ngờ mất tích

Thời cổ đại trong lịch sử nền văn minh nhân loại, không dễ để 1 quần thể người bỗng nhiên biến mất.

Tuy đầy đủ sự tan nát và biến mất của chúng đều được biên chép trong sách vở, nhưng 1 số vẫn bị bỏ sót hoặc không được đề cập đến trong tư liệu lịch sử. Ví dụ như 10 nền văn minh dưới đây. Tư liệu về chúng rất tránh nên phần nhiều những gì tôi và các bạn có thể làm cho là phỏng đoán thuần tuý. Tuy vậy việc tham khảo các giả thuyết về sự biến mất của chúng được các nhà sử học đưa ra vẫn luôn là 1 điều thú vị.

1. Nền văn minh thung lũng Indus, Pakistan

Thung lũng Indus nằm ở lãnh thổ Pakistan hiện giờ và địa bàn phía tây Ấn Đô. Nó được tạo dựng vào khoảng năm 7.000 TCN. Không có nhiều tin tức về hàng ngũ người này bởi tiếng nhắc của họ chưa thể được giải mã. Tuy nhiên, tôi và các bạn biết rằng họ đã dựng lập nên hàng trăm phường nhỏ được vật dụng bộ máy ống nước phức tạp. Người ta tin rằng họ có 1 chính phủ hiệp lực và các hàng ngũ quân sự có công ty.

Họ đã đi đâu? Hai giả thuyết được đưa ra: sự biến đổi khí hậu buộc họ rời tỉnh thành hay những người Aryan đã xâm lăng vùng đất này vào khoảng năm 1500 TCN.

2. Nền văn minh Anasazi, New Mexico, Hoa Kỳ

Nền văn minh Anasazi (của tộc người Pueblo cổ đại) tập kết tại địa bàn “Ngã tư” (Four Corners) của vùng Đông Nam Hoa Kỳ, tại con đường giao nhau giữa bốn tiểu bang Utah, Arizona, New Mexico và Colorado. Bộ tộc này bao gồm rất nhiều thợ săn sinh sống trong những ngôi nhà pit (1 kiểu nhà rún 1 phần xuống mặt đất, có mái che). Sau này họ chuyển sang làm cho nông nghiệp, gieo trồng ngô, đậu, và bí. Họ lừng danh với khoa học đan giỏ và chế tạo gốm lý tưởng.

Họ đã đi đâu?

Cho đến nay, lý do người Anasazi phải từ bỏ quê hương vẫn còn là một ẩn đó. Tình trạng bùng nổ dân số và các điều kiện trồng trọt bất lợi đã buộc họ thiên di đến thung lũng Rio Grande.

3. Nền văn minh Minoans, đảo Crete

Theo thần thoại Hy Lạp, Minoa là nơi sinh của Cretan Bull và con trai, Minotaur. Minoan thường được cho là nền văn minh đầu tiên được biên chép ở Châu Âu. Họ có trình độ nghệ thuật sâu sắc, thậm chí đã tăng trưởng được 1 loại chữ tượng hình.

Họ đã đi đâu?

Đến nay xuất xứ về sự biến mất của nền văn minh Minoa vẫn còn gây tranh cãi. Đó có thể là 1 vụ phun trào núi lửa trên đảo Thera hoặc cuộc xâm lược bởi người Mycenaean.

4. Nền văn minh Clovis, Bắc Mỹ

Cư trú ở địa bàn trọng điểm Bắc Mỹ vào khoảng 10.000 năm TCN, bộ lạc Clovis là 1 hàng ngũ người tiền sử sống nhờ vào việc săn bắt. Họ thậm chí đã tạo ra mẫu thiết kế mũi tên đặc trưng cho riêng bộ lạc mình. Người ta tin rằng họ thiên di từ Siberia đến Alaska trong kỷ thăng hà.

Họ đã đi đâu?

Nguyên nhân sự biến mất của bộ lạc Clovis được cho có liên đới đến sự tuyệt diệt của loài voi ma mút. Hoạt động săn bắn gia tăng đã làm cạn kiệt nguồn thức ăn của họ. Một sao chổi cũng được cho là đã rơi xuống gần đó, góp phần tàn phá hơn nữa các nguồn tài nguyên tự dưng.

5. Nền văn minh Cucuteni – Trypillian

Nền văn minh bí mật không thể bật mí này tăng trưởng mạnh vào giữa năm 5500 trước Công nguyên và năm 2750 trước Công nguyên với đặc trưng tà tàm gốm và 1 lề thói kỳ lạ là cứ sau 60 đến 80 năm lại đốt làng của mình.

Họ đã đi đâu?

Các ngôi làng sau đó được vun đắp lại trên đống tro tàn của ngôi làng cũ. Khoảng 3.000 địa điểm khảo cổ về Cucuteni – Trypillian đã được xác định.

Giống như nhiều nền văn minh khác, nền văn minh Cucuteni – Trypillian có thể đã bị xóa sổ bởi trạng thái biến đổi khí hậu, cụ thể là 1 trong những đợt hạn hán tồi tệ nhất trong lịch sử Châu Âu, mà họ lại chính là 1 cộng đồng nông nghiệp. Nhưng có giả thuyết khác cho rằng họ dần dần hòa lẫn với các hàng ngũ dân tộc khác cho đến khi nền văn hóa riêng của họ biến mất.

6. Nền văn minh Olmec

Nền văn minh Olmec có niên đại từ khoảng 14000 năm trước Công nguyên tại miền nam Mexco. Đây là nền văn minh đầu tiên ở Tây bán cầu tăng trưởng bộ máy chữ viết, và có thể đã phát minh ra cả la bàn và lịch Trung Mỹ. Họ là những người thợ thủ công tài năng và mỗi ngôi làng đều có những ngôi nhà thờ tinh xảo và tượng bằng đá. Mãi đến giữa thế kỷ 19 các nhà khảo cổ mới phát hiện ra sự tồn tại của nền văn minh này.

Họ đã đi đâu?

Sự biến mất của nó được cho là do những đổi thay môi trường gây ra bởi các vụ phun trào núi lửa, địa chấn hoặc có thể là do sự suy yếu về nông nghiệp.

7. Đế chế Khmer, Campuchia

Đế quốc Khmer, thuộc lãnh thổ Campuchia hiện giờ, là 1 trong những đế quốc hùng mạnh nhất ở châu Á, bờ cõi của họ từng bao gồm Thái Lan, Campuchia, Lào và miền nam Việt Nam. Họ đã vun đắp lên cố đố Angkor mà chúng ta thường thấy ngày nay. Đế chế này đã xác nhận sự tồn tại của ba tín ngưỡng: Ấn Độ giáo, Phật giáo Đại thừa, và Phật giáo Tiểu thừa.

Họ đã đi đâu?

Các cuộc xâm chiếm của quân thù, tử vong do bệnh dịch hạch, các vấn đề về chủa quản nguồn nước tác động đến nông nghiệp và xung đột về quyền lực giữa các gia đình trong hoàng gia có thể là xuất xứ dẫn đến sự tàn lụi của đế chế này.

8. Nền văn minh Mycenae, Hy Lạp

Mycenaeans là những người chinh phục vĩ đại, họ xâm chiếm nhiều tỉnh thành lớn của Hy Lạp như Mycenae, Tiryns, Pylos, Athens, Thebes, Orchomenus, Iolkos và Knossos. Hải quân của Mycenaean được cho là hùng mạnh nhất trong địa bàn.

Họ đã đi đâu?

Sự biến mất của họ được cho có liên đới đến cuộc nổi dậy giữa giai cấp dân cày và giai cấp cầm quyền. Chính biến đã dẫn đến sự tan nát của xã hội. Ngoài ra một cuộc xâm lăng của một tộc người phương Bắc cũng có thể là một xuất xứ.

9. Đế chế Aksumite, Ethiopia

Đế chế Aksumite được cho là quê hương của Nữ hoàng Sheba. Nơi đây đã từng nổi tiếng về xuất khẩu ngà voi, vàng, và các sản phẩm nông nghiệp. Đế chế này cũng là nền văn minh ban sơ ở châu Phi phát hành tiền xu, có bảng chữ cái riêng và vun đắp nên các bia tưởng niệm đồ sộ. Nhiều di chỉ quan trọng vẫn còn còn đó ở 1 số địa bàn hiện tại.

Họ đã đi đâu?

Về lý do biến mất, các nhà nghiên cứu cho rằng, sự cô lập thương nghiệp và biến đổi khí hậu chính là xuất xứ đã chấm dứt nền văn minh này. Trong khi đó, theo những thần thoại địa phương, 1 nữ vương ngoại giáo mang tên Bani al-Hamwiyah đã xâm chiếm và xóa bỏ văn hoá Aksumite.

10. Nền văn minh của người Nabatean

Nền văn minh Nabatean cổ đại ngụ tại miền Nam Jordan, Canaan và phía Bắc Arabia từ thế kỷ thứ 6 trước Công nguyên, khi mà những người du mục Nabatean nhắc tiếng Aramaic khởi đầu thiên di khỏi Ả Rập.

Các di tích về họ được khắc vào các tảng sa thạch trên các ngọn núi của Jordan. Việc chủa quản bộ máy phức tạp các đập nước, kênh rạch và hồ chứa đã giúp họ mở mang và tăng trưởng mạnh trong 1 địa bàn sa mạc khô cằn. Nabatean cũng là 1 điểm giới hạn cấp thiết trên 1 tuyến thương nghiệp phức tạp cho lụa, gia vị, kim khí quý, đá quý, hương và dược phẩm. Mỗi công dân là 1 người tham gia xã hội và chế độ nô lệ là không còn đó.

Họ đã bị xâm lăng bởi những người La Mã vào năm 65 trước Công nguyên và mất quyền làm cho chủ quốc gia vào năm 106 sau Công nguyên. Sau đó, đổi tên thành vương quốc Arabia Petrea.

Họ đã đi đâu?

Vào khoảng thế kỷ thứ 4 sau Công nguyên, người Nabateans đã rời bỏ Petra mà cho đến nay vẫn chưa mua được nguyên nhân chính xác khiến cho họ ra đi. Người ta tin rằng, sau nhiều thế kỷ bị người nước ngoài cầm quyền, nền văn minh Nabatean đã bị tàn lụi do các hàng ngũ dân cày người Hy Lạp chung kết đã chuyển đổi sang Thiên Chúa giáo trước khi đất đai của họ bị thu giữ hoàn toàn bởi những kẻ xâm lăng người Ả Rập.

TH/(Theo ĐKN)